Yargıtay’a Göre Doktorların Uzun Nöbet Süreleri, Eğitim Kapsamında
“36 saat nöbet” tartışmaları gündeme gelmeden önce birçok doktor, doktorların uzun nöbet süreleri sorununu mahkemeye taşımıştı. Bu davaları açan doktorlardan bir tanesi de Doktor Erhan Demirelli’ydi. Demirelli, 2006 ve 2011 yılları arasında bir vakıf üniversitende çalışırken otuz altı saati aşan nöbetler tutmuş ve bu nöbetleri Ankara 11. İş Mahkemesi nezdinde yargıya taşımıştı.
Davalı taraf olan vakıf üniversite ise savunmasında, çalışma ve doktorların nöbet saatlerinin ilgili kanunlar, yönetmelikler ve genelgeler tarafından belirlendiği savunmasını yapmıştı. Doktor Erhan Demirelli’nin ödemelerinin kanuna uygun şekilde yapıldığını söyleyen üniversite, davanın haksız ve yersiz bulunarak reddedilmesi gerektiğini savunmuştu. Mahkeme, bilirkişi raporu doğrultusunda fazla mesailerin yanlış hesaplandığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verdi.
Sonraki süreçte, davalı tarafın kararı temyiz etmesi üzerine Yargıtay 22. Ceza Dairesi, taraflar arasındaki ilişkinin işçi ve işveren ilişkisi olmadığına dikkat çekti. Taraflar arasındaki ilişki eğitime dayalı bir ilişki olduğu için Yargıtay, davada görevli mahkemelerin, asliye hukuk mahkemeleri olduğuna hükmetti. Yargıtay kararına göre hafta içi 15 saat, cumartesi günleri 20 saat ve pazar günleri 24 saat; fazla çalışma kabul edilemezdi. Bu saatler Sağlık Bakanlığı genelgelerinde yer alıyordu ve nöbet, tıpta uzmanlık eğitiminin bir parçasıydı. Dolayısıyla davalı, hak ettiği ücreti almıştı.
Anlaşmazlık üzerine davayı son kez değerlendiren mahkeme ise Ankara 20. Asliye Hukuk Mahkemesi oldu. Sonuç olarak davanın kısmen kabulüne karar verildi ve davalıya eksik yatırılan hafta içi mesai ücreti, yasal faiziyle birlikte hastane tarafından ödendi. Hafta sonu için talep edilen ücretlerin ise reddine karar verildi. Karar Yargıtay tarafından 2021 yılında onandı ve dava sonuçlanmış oldu.
Açılan 10 Davaya da Ret Kararı Verildi
Hem Doktor Erhan Demirelli’nin hem de Doktor hem de doktorun avukatının konuyla ilgili yaptığı açıklamada 2010 yılından bu yana açılan aynı içerikli birçok karara kısmen ya da tamamen ret kararı verildiğini söyledi. “Mahkemelerde doktorların çalışma koşullarının ağırlığını anlatsak da ret kararları verildi.” diyen Altuğ, aynı içerikli çoğu dosyadan sonuç alınamadığını söyledi. Doktorların, verilen olumsuz kararlar nedeniyle yeni davalar açmaktan çekindiğini söyleyen Avukat Neslihan Altuğ, bu konunun gündeme gelmesiyle yeni bir umudun doğduğunu aktardı.
Bu sıkıntıların değişebileceğini umut ettiklerini söyleyen Altuğ, bugüne kadar bütün dosyalarda kendilerini belgeli şekilde mahkemelere anlattıklarını ancak bir sonuç alamadıklarını, konunun bir ölüm haberi sonucu daha güçlü şekilde gündeme geldiğini ve konuyla ilgili hem Sağlık Bakanlığından hem de yargıdan ilgili adımların atılacağına inandıklarını açıkladı.
Bugüne kadar açılan çoğu davanın reddedildiğini söyleyen Neslihan Altuğ, mahkemelerde kendilerine “Bu bir eğitim sürecidir. 36 saat ya da 48 saat çalışabilirler. Hatta ücretsiz bile çalışabilirler.” açıklamasının yapıldığını, bu durumun çok üzücü olduğunu ifade etti.
“Hastaneler doktorlarla yapılan iş sözleşmelerinde ekstra ücret ödeyeceklerini söylemelerine rağmen yargımız ücret bile vermiyordu.” diyen Altuğ açıklamasında, “Biz hepsinden vazgeçtik… Şimdi can kurtarmaya çalışıyorlar ve canlarıyla uğraşıyorlar. Doktorların sorunları artık görülmeli ve gerekli adımlar atılmalı.” ifadelerine yer verdi.
Hatırlatmak gerekirse verilen ret kararlarında; uzmanlık eğitimi gören doktorların iş kanunu kapsamında olmadıkları açıklanmış; dolayısıyla doktorların yalnızca fazla çalışma ücreti değil, hafta tatili ve bayram tatili ücretlerinden de yararlanma haklarının olmadığına hükmedilmişti.
Doktorların birçok haktan mahrum kalarak yaptıkları fazla mesailerin, Doktor Rümeysa Berin Şen’in acı vefatıyla tekrar gündeme gelmesi ve doktorların uzun nöbet sürelerine Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın da açıklamalarında geniş bir yer ayırması, sağlık camiasında; konuyla ilgili yeni adımların atılacağına dair umudu arttırdı.
